Rok 2026 w Oświęcimiu będzie poświęcony Henrykowi Lehnertowi – legendarnemu filmowcowi, rekordziście Guinnessa i Honorowemu Obywatelowi Miasta. To hołd dla twórcy, który zapisał Oświęcim na filmowej mapie świata.
Rekordzista Guinnessa, kronikarz miasta i mistrz kina niezależnego
Rok 2026 w Oświęcimiu został ogłoszony Rokiem Henryka Lehnerta – jednego z najwybitniejszych twórców polskiego kina nieprofesjonalnego, filmowego kronikarza miasta i Honorowego Obywatela Oświęcimia. To symboliczne i długo wyczekiwane uhonorowanie artysty, który przez dziesięciolecia utrwalał historię Oświęcimia i ziemi oświęcimskiej na taśmie filmowej.
Henryk Lehnert (8 marca 1934 – 22 czerwca 2006) był związany z Amatorskim Klubem Filmowym „Chemik”działającym przy Oświęcimskim Centrum Kultury. W 1997 roku trafił do Księgi Rekordów Guinnessa jako autor największej liczby zrealizowanych filmów i zdobytych nagród w historii kina amatorskiego.
Kamera zawsze tam, gdzie działo się coś ważnego
Lehnert był obecny wszędzie tam, gdzie rozgrywały się istotne wydarzenia lokalne i społeczne. Z kamerą na ramieniu dokumentował codzienność, przemiany, ludzi i emocje. Tworzył kroniki filmowe, reportaże, dokumenty oraz autorskie filmy krótkometrażowe, w których nierzadko sam pojawiał się przed obiektywem.
Jego twórczość to dziś bezcenny zapis historii miasta i regionu – widziany z perspektywy zwykłych ludzi, bez patosu, ale z ogromną wrażliwością.
„Szkoła Lehnerta” i edukacja kolejnych pokoleń
Przez lata Henryk Lehnert był również nauczycielem i mentorem młodych pasjonatów kina. W AKF „Chemik” prowadził zajęcia dla kolejnych pokoleń filmowców-amatorów, dzieląc się doświadczeniem i autorską wizją kina.
Efektem tej pracy było wypracowanie charakterystycznej techniki filmowej, znanej jako „szkoła Lehnerta”, która stała się przedmiotem analiz i zajęć dydaktycznych m.in. w Łódzkiej Szkole Filmowej.
Setki filmów, setki nagród, światowy zasięg
Dorobek Henryka Lehnerta pozostaje imponujący także w skali międzynarodowej:
- 388 zrealizowanych filmów,
- 293 przeglądy, konkursy i festiwale,
- 406 nagród,
- prezentacje w 24 krajach Europy, a także w Kanadzie, USA, Australii, Iranie i Japonii.
Do jego najczęściej nagradzanych filmów należą m.in.:
„Malarz”, „Dylemat”, „Fotel”, „Rendez-vous”, „Europa”, „Rywale”, „Szafa”, „Temida”, „Teksas”, „Kolekcjoner”, „Musztra”, „Fobia” oraz „Bitwa o Wyry”.
Twórca festiwalu i ambasador Oświęcimia
Henryk Lehnert był również współtwórcą Festiwalu Filmów Nieprofesjonalnych „Kochać człowieka”, który od 1985 roku nieprzerwanie odbywa się w Oświęcimiu i do dziś pozostaje jednym z najważniejszych wydarzeń kina niezależnego w Polsce.
Za swoją działalność otrzymał m.in.:
- Złoty Medal UNICA,
- Nagrodę Ministra Kultury,
- Medal Miasta Oświęcim,
- Złotą Odznakę Federacji Niezależnych Twórców Filmowych.
Honorowy Obywatel i symbol miasta
27 września 2000 roku Rada Miasta Oświęcim nadała Henrykowi Lehnertowi tytuł Honorowego Obywatela Miasta Oświęcim – za wybitne zasługi dla rozwoju kultury, promocji miasta w kraju i za granicą oraz za edukację młodego pokolenia.
Rok 2026, poświęcony jego pamięci, będzie okazją do przypomnienia niezwykłego dorobku, organizacji wydarzeń filmowych, pokazów, spotkań i debat, ale przede wszystkim do uświadomienia, jak wielki wpływ miał jeden człowiek na to, jak Oświęcim zapisał się w historii kina niezależnego.