Fotografie, dokumenty, listy – to tylko niektóre z cennych darowizn przekazanych w 2025 r. do Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej.
Gromadzenie zbiorów jest priorytetowym zadaniem w ramach działalności instytucji. Choć muzeum pracę na tym obszarze zaczynało od zera w 2018 roku, obecnie w muzealnych zbiorach posiada niemal dwa tysiące obiektów. Wśród najcenniejszych artefaktów są dary wdzięczności od więźniów KL Auschwitz, wykonane dla ludzi, którzy im pomogli w czasie niemieckiej okupacji.
Bardzo istotną częścią działalności placówki jest dokumentowanie życia codziennego mieszkańców ziemi oświęcimskiej ze szczególnym uwzględnieniem czasu przed wojną i czasu niemieckiej okupacji. Dzięki temu udało się zachować wiele historii rodzinych stanowiących ważną część historii regionu.
W dużej mierze dzięki szczodrości mieszkańców, którzy przekazali do muzeum rodzinne pamiątki oraz wielu zarejestrowanym relacjom świadków historii powstała stała ekspozycja w zmodernizowanym budynku muzeum przy ul. Maksymiliana Kolbego 2A w Oświęcimiu. Tym samym została utworzona przestrzeń, w której w sposób trwały zostali upamiętnieni ludzie pomagający więźniom KL Auschwitz.
Od początku 2025 roku zbiory muzealne zostały wzbogacone o wiele niezwykle interesujących darowizn i relacji wideo. Dziś piszemy o kilku z nich.
Dokumenty i fotografie
Dar od Bogumiły Stachury obejmuje: fotografie, dokumenty, karty pocztowe i listy z archiwum rodzinnnego. Szczególne miejsce w kolekcji zajmuje zdjęcie około 100 dziewcząt z księżmi, w tym z proboszczem ks. Janem Skarbkiem. Fotografia została wykonana 23 czerwca 1930 roku. To pamiątka I komunii świętej Zofii Daczyńskiej, mamy pani Bogumiły.
Niezwykle wartościowa jest także bogata kolekcja średnioformatowych negatywów. Znajdziemy w niej m.in. dokumentację fotograficzną wizyty papieża Jana Pawła II w Brzezince w 1979 roku oraz wiele cennych ujęć z Oświęcimia i okolic, np. zdjęcie nieistniejącej Grottgerówki, budynku, który znajdował się nieopodal pałacu w Porębie Wielkiej. W Grottgerówce właśnie powstał słynny cykl rysunków pn. „Wojna” autorstwa Artura Grottgera.
Ważne miejsce w muzealnych zbiorach zajmuje oprawiony oryginał „Ilustrowanego Tygodnika Rolniczego” z 1929 roku zatytułowanego „Pan Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Gościem MTR”. Zawiera on ilustrowaną wieloma zdjęciami relację z wizyty prezydenta RP Ignacego Mościckiego w 1929 roku m.in. w Oświęcimiu i w Osieku – w majątku pp. Rudzińskich. Gazetę podarował muzeum Oskar Rudziński, który w piśmie przewodnim napisał tak: „(…) Pragnę jednocześnie uprzejmie poinformować, iż wolą śp. Władysława von Rudno Rudzińskiego, moją i brata Krzysztofa Ojca – nestora i spadkobiercy rodu Rudzińskich – było ulokowanie tej publikacji w godnym miejscu, jakim niewątpliwie jest MPM”.
Relacje wideo
Wśród różnorodnych działań prowadzonych przez Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej szczególne miejsce zajmuje zbieranie relacji od świadków historii.
W tym roku pracownicy muzeum zarejestrowali m.in. wspomnienia Franciszki Sklorz (99 lat) z Bojszów. Jej rodzina wraz z rodziną Lysków pomogła znanemu później aktorowi Augustowi Kowalczykowi po jego ucieczce z KL Auschwitz.
Bardzo ciekawą relację dla muzeum złożyła Leokadia Wójcik z Kęt, która w maju 2025 r. skończyła 100 lat. W czasie II wojny światowej była łączniczką Armii Krajowej ps. „Barbara” w oddziale „Sosienki” i sąsiednich obwodach AK.
Natomiast Stanisław Żak (94 lata) mieszkający podczas niemieckiej okupacji w Monowicach podzielił się z nami opowieścią o życiu w ówczesnych, wojennych realiach i o pomocy więźniom KL Auschwitz.
Należy nadmienić, że w obszarze zainteresowań MPMZO pozostają również wybitni twórcy związani z ziemią oświęcimską poprzez pochodzenie lub tematykę twórczości. W muzealnych zbiorach znajdziemy m.in. prace takich artystów jak: Igor Mitoraj, Pablo Picasso, Tadeusz Makowski, Xawery Dunikowski, Julian Fałat, Awit Szubert czy Mieczysław Kościelniak.
Bardzo dziękujemy Wszystkim Darczyńcom, za to, że zechcieli się podzielić pamiątkami rodzinnymi własnie z nami. Dzięki Wam grono miłośników i przyjaciół muzeum nieustannie się powiększa, nam z kolei pozwala na godne upamiętnienie mieszkańców ziemi oświęcimskiej.
Osoby, które chciałyby przekazać zabytkowe przedmioty lub podzielić się historią dotyczącą czasu II wojny światowej a związaną z ziemią oświęcimską, prosimy o kontakt:
– telefoniczny – 33 447 40 84
– e-mailowy – biuro@www.muzeumpamieci.pl
– osobisty:
Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej
ul. Maksymiliana Kolbego 2A
32-600 Oświęcim
Więcej informacji o muzeum:
art. partnerski