Delegacja Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau odwiedziła urząd w Brzeszczach z okazji Barbórki, przypominając historię kopalni Jawiszowice.
Barbórka 2025 w Brzeszczach – górnicy odwiedzili urząd i przypomnieli historię kopalni Jawiszowice
4 grudnia, z okazji Dnia Górnika, w Urzędzie Gminy Brzeszcze pojawili się wyjątkowi goście. Delegacja Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, opiekująca się od 2022 roku zabytkową kopalnią węgla Jawiszowice, wprowadziła świąteczny nastrój od samego rana.
Dagmar Kopijasz i Grzegorz Samborski – ubrani w historyczne górnicze stroje z lat 50. XX wieku i wyposażeni w klasyczne kaski – wzbudzili duże zainteresowanie pracowników oraz mieszkańców odwiedzających urząd. Gości przywitał burmistrz Radosław Szot wraz z zastępcą Łukaszem Kobieluszem, po czym górnicy złożyli i przyjęli Barbórkowe życzenia. Nie zabrakło również tradycyjnych „kopalnioków”.
Zabytkowa Kopalnia Jawiszowice – miejsce pamięci i wyjątkowej historii
Historia Kopalni Węgla Kamiennego Jawiszowice splata się z najważniejszymi wydarzeniami XX wieku: dwiema wojnami światowymi, okresem okupacji niemieckiej, funkcjonowaniem podobozów KL Auschwitz-Birkenau, socjalizmem, stanem wojennym oraz transformacją ustrojową po 1989 roku.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku była to pierwsza polska kopalnia, symbol dynamicznego rozwoju przemysłowego. W okresie II wojny światowej stała się tragicznie zapisaną w historii przestrzenią — miejscem przymusowej pracy więźniów Auschwitz-Birkenau, w tym dzieci, zmuszanych do pracy w skrajnie niebezpiecznych warunkach.
Dziś kopalnia pełni rolę ważnego Miejsca Pamięci, przypominając o cierpieniu ofiar i znaczeniu ochrony praw człowieka oraz godności ludzkiej. Wizyta w tym miejscu to lekcja historii, ale też przestroga na przyszłość.
Przekazanie terenu i obecna opieka Fundacji
W 2022 roku teren byłej KWK Brzeszcze Wschód – kopalnia Jawiszowice został przekazany Gminie Brzeszcze przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń. Już w 2011 roku obiekt wpisano do wojewódzkiej ewidencji zabytków jako ważny element modernistycznej architektury przemysłowej, a w 2013 – do gminnej ewidencji zabytków.
Obecnie obiekt znajduje się pod opieką Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, która otrzymała teren w użyczenie w celach edukacyjno-historycznych, wystawienniczych i konserwatorskich, aby zapobiec jego degradacji.
Fundacja, działająca od 2013 roku, opiekuje się terenami dawnych podobozów KL Auschwitz, prowadząc działalność edukacyjną, naukową, kulturalną i wystawienniczą, a także chroniąc artefakty związane z Zagładą i historią regionu.
Więcej informacji: www.zabytkowakopalnia.pl
foto: UG Brzeszcze