Podsumowanie i ocena aktywności Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w roku 2016 oraz plany na kolejny rok w kontekście coraz bliższego rozpoczęcia prac adaptacyjnych w przyszłej siedzibie Centrum były głównymi tematami posiedzenia Rady MCEAH, które 17 marca odbyło się w Oświęcimiu.
Spotkanie członków Rady MCEAH rozpoczęło się od wizyty na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, gdzie członkowie Rady mogli przyjrzeć się temu, jak przebiegają prace konserwatorskie prowadzone przy dwóch historycznych murowanych barakach więźniarskich. W tej chwili znajdują się one w specjalnych halach namiotowych, które postawiono, aby umożliwiły demontaż elementów dachów obu budynków. Ten największy projekt konserwatorski realizowany obecnie w Miejscu Pamięci finansowany jest ze środków Fundacji Auschwitz-Birkenau.
– Były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz-Birkenau to przestrzeń pamięci i edukacji dla ogromnej liczby odwiedzających z całego świata. W ubiegłym roku było to ponad 2 miliony osób. Edukacja w Miejscu Pamięci opiera się właśnie na doświadczeniu autentyzmu. Przejście przez poobozowy teren jest nie tylko ważną lekcją historii, ale też osobistym spotkaniem z autentycznym miejscem, przedmiotami, budynkami, ruinami, ale też słowami świadków. Dlatego konserwacja ma tak ogromne znaczenie, także dla Centrum Edukacji – powiedział dyrektor MCEAH Andrzej Kacorzyk.
Podczas posiedzenia członkowie Rady wysłuchali sprawozdania podsumowującego działania Centrum w okresie od powołania Rady w marcu ubiegłego roku. Mówiono m.in. o rekordowej frekwencji i związanych z nią wyzwaniach, o wydarzeniach Światowych Dni Młodzieży, kiedy Miejsce Pamięci w ciągu 12 dni odwiedziło ponad 155 tysięcy pielgrzymów, o projektach edukacyjnych kierowanych do uczniów, nauczycieli i edukatorów, w których w 2016 r. wzięło udział ponad 15 tysięcy uczestników, o wystawach, które prezentowano zarówno w Miejscu Pamięci, jak i w wielu miejscach na świecie, a także o nowych lekcjach i wystawach przygotowanych w ramach edukacji internetowej.
Ważnym tematem omawianym podczas posiedzenia były perspektywy rozwoju Centrum związane z planowaną adaptacją budynku tzw. Starego Teatru na siedzibę MCEAH i przestrzeń działań edukacyjnych Muzeum. W wyniku konkursu na środku Unii Europejskiej w 2016 r. podpisana została przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego umowa gwarantująca sfinansowanie tego projektu w latach 2017-2019. W nowej siedzibie MCEAH znajdą się m.in. nowoczesna sala audytoryjna, multimedialne sale wykładowe, przestrzeń wystawiennicza, biblioteka oraz stanowiska dla samodzielnej pracy naukowej.
– Powtarzającym się wątkiem naszych dzisiejszych obrad były dwie sprawy. Jedna to pamięć i upamiętnianie już po epoce świadków. Wiemy, że ta epoka się zbliża wielkimi krokami, tzn. że za kilka lat byłych więźniów Auschwitz-Birkenau już nie będzie z nami i to będzie dość duża zmiana w sposobie pamiętania i upamiętniania. Nie będzie już żywych ludzi, którzy byli bohaterami tej historii, którzy będą mogli o niej opowiedzieć. To jest ważne, żeby się na ten moment przygotować – powiedział członek Rady dr Piotr Paziński.
– Z tym się wiąże też druga sprawa, która powracała również przez cały dzień – sprawa autentyczności. To jeden z centralnych problemów dla pracy muzealników. Jak sprawić, żeby to Miejsce wyglądało tak jak kiedyś, że świadomością, że ono nigdy tak nie będzie wyglądać, bo przecież nie jest już obozem i podlega stałej konserwacji, zmianom, zwykłemu procesowi rozkładu itd. – dodał Paziński.
Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście powstało w 2005 r. i jest integralną częścią Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Zajmuje się nauczaniem o historii Holokaustu i niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. Naucza o tragicznych losach Żydów, Polaków, Romów, sowieckich jeńców wojennych i losach wszystkich innych grup Ofiar przetrzymywanych i zamordowanych w Auschwitz.
W Radzie Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście zasiadają:
- • prof. Marek Kucia z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie – przewodniczący
- • doc. dr Vojtěch Blodig, zastępca dyrektora miejsca pamięci w Terezinie – zastępca przewodniczącego
- • dr Wolf Kaiser, były dyrektor Domu Konferencji Wannsee w Berlinie
- • prof. Danuta Konieczka-Śliwińska, z-ca dyrektora ds. dydaktycznych Instytutu Historii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
- • Olivier Lalieu z Memorial de la Shoah w Paryżu
- • dr Piotr Paziński, pisarz, redaktor naczelny miesięcznika „Midrasz”,
- • Karen Pollock, dyrektor Holocaust Educational Trust
- • dr Irina Scherbakova ze stowarzyszenia Memoriał w Moskwie
- • Jacek Stawiski, szef redakcji Świat w telewizji TVN24 Biznes i Świat
- • prof. Dariusz Stola, dyrektor Muzeum POLIN i członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej